Minął rok, od chwili gdy przedstawiciele Gminy Olkusz z burmistrzem Romanem Piaśnikiem na czele oficjalnie przekazali plac budowy wykonawcy robót w ramach projektu „Rewitalizacja kwartału królewskiego w Olkuszu oraz utworzenie multimedialnej trasy turystycznej w podziemiach ratusza”, który uzyskał dofinansowanie unijne. Dziś podsumujemy efekty prac, tak dobrze widoczne gołym okiem.
- Dawne starostwo stanowiło wątpliwą wizytówkę naszego miasta. Zlokalizowane w sercu Olkusza popadało w coraz większą ruinę. Dziś wiele osób może już nawet nie pamiętać jak ten budynek wyglądał 2-3 lata temu. Nie chodzi jednak wyłącznie o względy estetyczne, bowiem po zakończeniu prac cały Kwartał Królewski stanie się produktem turystycznym z ogromnym potencjałem, interesującym nie tylko dla gości, ale również mieszkańców - komentuje Roman Piaśnik, burmistrz Olkusza.
Realizowany przez olkuski magistrat projekt „Rewitalizacja kwartału królewskiego w Olkuszu oraz utworzenie multimedialnej trasy turystycznej w podziemiach ratusza” obejmuje dwa obiekty. Pierwszy to dawny kwartał królewski przy rynku, gdzie obecnie, na reliktach dawnej zabudowy, wznosi się klasycystyczny gmach dawnego starostwa. To tu na przełomie XVI i XVII wieku działała królewska mennica. Drugim obiektem są podziemia olkuskiego ratusza na rynku, gdzie powstaje multimedialna trasa turystyczna, która ma szansę stać się atrakcją na skalę ogólnopolską.
O ile nowa elewacja budynku dawnego starostwa od strony rynku oraz dach, to efekty widoczne gołym okiem, o tyle efektów ogromu prac, jakie zostały wykonane wewnątrz i na zewnątrz budynku nie można jeszcze oglądać spacerując sercu Srebrnego Miasta.
W budynku dawnego starostwa wykonano prace wyburzeniowe XX-wiecznych ścianek działowych, przywracając pierwotny kształt najbardziej reprezentacyjnych sal, zakończono prace związane z pokryciem dachu, osadzono stolarkę okienną i przeprowadzono renowację części elewacji, skotwiono niebezpiecznie rozwarstwione ściany, wykonano mur obwodowy wokół piwnic w postaci palisady, co pozwoliło na ich zabezpieczenie przed okresem zimowym.
Podczas odgruzowania zabytkowych piwnic nie obyło się bez nowych odkryć w postaci nieznanych wcześniej komór i przejść, co spowodowało zwiększenie zakresu prac w stosunku do planowanego.
Jesienią zostały wykonane żelbetowe płyty zabezpieczające nad piwnicami, jakie odkryto na dziedzińcu budynku, a zimą podobne płyty zostały wykonane nad piwnicami wewnątrz budynku dawnego starostwa. Powstały nowe klatki schodowe oraz odgruzowano większość odkrytych komór, wykonano w nich zabezpieczenia konstrukcyjne, uzupełnienia murów i płyty posadzkowe. Trwają prace konstrukcyjne wewnątrz budynku, w tym wykonywane są uzupełnienia w stropach międzykondygnacyjnych i wzmocnienia ścian oraz stropów. Kontynuowane są też prace renowacyjne przy elewacji. Rozpoczęto konserwację ścian i sklepień piwnicznych. Konserwacji są poddawane zabytkowe piece kaflowe. Prowadzone są prace instalacyjne w całym obiekcie, a po ich wykonaniu rozpoczynane jest tynkowanie.
Równolegle jesienią i zimą były prowadzone prace wykończeniowe w podziemiach średniowiecznego ratusza pod olkuskim rynkiem, które obecnie są kontynuowane. Wykonywane są tynki imitujące beton architektoniczny na betonowych murach oporowych, trwa zabudowa ścian w przestrzeni holu wejściowego i recepcji oraz wydzielenie toalet. Na ukończeniu jest wykonanie instalacji elektrycznej słaboprądowej niezbędnej do zasilania multimediów i oświetlenia, trwają prace nad wykonaniem podwieszanych sufitów w części pomieszczeń. W trakcie są prace wodno - kanalizacyjne oraz związane z wykonaniem posadzek pod ostatnią warstwę, jaka będzie położona ze specjalnej żywicy. W najbliższym czasie rozpoczną się prace związane z wykonaniem posadzek z żywicy, a także wykończeniem recepcji i toalet (tzw. biały montaż i płytki). Zostanie też wykonana nowa balustrada przy schodach prowadzących do podziemi. Pod koniec tego roku powinien się rozpocząć kolejny etap prac związanych z adaptacją pomieszczeń piwnic z wykorzystaniem nowoczesnych multimediów. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, nowe obiekty będzie można zwiedzić w 2020 roku.
Wykonawcą prac prowadzonych na zlecenie władz Olkusza jest firma AMC Zakład Robót Górniczych i Wysokościowych. Realizacja tego ambitnego projektu wzmocni rozwój gospodarczy i kulturalny miasta, a także wpłynie na wykreowanie nowego wizerunku Olkusza poprzez promowanie i upowszechnianie w innowacyjny sposób wiedzy o historii regionu dzięki ochronie, zachowaniu i udostępnianiu dziedzictwa kulturowego dla obecnych i przyszłych pokoleń. Srebrne Miasto zyska obiekt o dużym znaczeniu dla mieszkańców i przyjezdnych. Projekt zagospodarowania Kwartału Królewskiego przewiduje nie tylko ekspozycję muzealną, ale również restaurację, pokoje hotelowe, ogród z kameralną sceną, pomieszczenia konferencyjne, sklep z pamiątkami czy pomieszczenia dla organizacji pozarządowych.
Przypomnijmy, że popularyzacji prowadzonych działań służyła zorganizowana w listopadzie ub. roku w Olkuszu sesja popularnonaukowa „Kwartał królewski i podziemia olkuskiego ratusza – dziedzictwo dla przyszłości”, podczas której mieszkańcy mieli okazję dowiedzieć się wielu ciekawych informacji o pracach realizowanych w ramach projektu oraz towarzyszących im odkryciach archeologicznych. Zostały także opracowane ulotki, w których została przedstawiona historia zabytkowych obiektów oraz zakres i cel prowadzonych prac. W ramach projektu powstała strona internetowa „Podziemny Olkusz”, gdzie można znaleźć informacje zarówno o historii olkuskiego ratusza, czy Kwartału Królewskiego, jak szczegółowe informacje o realizowanym projekcie.
Projekt pod nazwą „Rewitalizacja kwartału królewskiego w Olkuszu oraz utworzenie multimedialnej trasy turystycznej w podziemiach ratusza” uzyskał dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020, 6. Osi Priorytetowej, Działania 6.1. Rozwój dziedzictwa kulturowego i naturalnego, Poddziałania 6.1.1. Ochrona i opieka nad zabytkami z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wartość całej inwestycji to 19 mln zł, z czego przeszło 6,5 mln stanowi kwota dofinansowania.